(11.05.2006) Staraniem wydawnictwa BOSZ ukazała się dwutomowa publikacja, odtwarzająca zakopiańskie dzieje Rafała Malczewskiego do 1939 r. w kontekście sztuki polskiej i życia artystycznego w Zakopanem w latach 1918-1939. Została ona wydana z okazji wystawy pod tytułem „Rafał Malczewski i mit Zakopanego”, prezentowanej obecnie w Muzeum Narodowym w Warszawie. Ta ciekawa wystawa dotrze także do innych miast. W Zakopanem będzie pokazywana w lipcu w galerii sztuki im. Włodzimierza i Jerzego Kulczyckich. W serwisie Watra kilka przygotowanych przez Muzeum Tatrzańskie informacji o książce oraz planowanej wystawie:

RAFAŁ MALCZEWSKI I MIT ZAKOPANEGO
Tom I: wybór, opracowanie, tekst: Dorota Folga Januszewska

ZAKOPANE W CZASACH RAFAŁA MALCZEWSKIEGO
Tom II: teksty: Lesława Dalla, Doroty Folgi-Januszewskiej, Teresy Jabłońskiej, Michała Jagiełły, Henryka Josta, Elżbiety Jost-Kleczkowskiej, Urszuli Kozakowskiej-Zauchy, Stefanii Krzysztofowicz-Kozakowskiej, Marii Kurpik, Janusza Odrowąża-Pieniążka, Macieja Pinkwarta, Wojciecha Skarbek-Woyczyńskiego, Jacka Woźniakowskiego, Anny Żakiewicz.; pod redakcja i ze wstępem: Doroty Folgi-Januszewskiej i Teresy Jabłońskiej

Rafał Malczewski, Na drodze do Morskiego Oka, 1930, Ol. pł. wł prywatna

MIT ZAKOPANEGO okresu międzywojnia (1918-1939) to jedno z najważniejszych zjawisk kształtujących odrębność sztuki i kultury polskiej. Jednym z jego najważniejszych twórców i piewców był Rafał Malczewski (1892-1965) – syn Jacka, artysta, którego nazwisko łączone bywa częściej z literaturą, niż sztuką. Autor kilkuset obrazów, kilku tysięcy akwarel, kilkudziesięciu esejów, książek, felietonów, twórca scenariusza filmu „Biały ślad” (od którego rozpoczyna się zjawisko zwanego ‘filmem górskim’ w Polsce), współautor z F.Goetlem sztuki teatralnej i autor słuchowisk radiowych – mimo olbrzymiego dorobku i najwyższych laurów artystycznych w przedwojennej Polsce, pozostaje twórcą prawie zapomnianym, głównie ze względu na rozproszenie dzieł i niedostępne wcześniej archiwalia.
Rafał Malczewski był także alpinistą, znakomitym narciarzem, członkiem TOPR, propagatorem nowego stylu sportowego.
W 1939 r. Malczewski wyjechał z Polski, przez Francję, Hiszpanię, Portugalię, Brazylię, USA do Kanady, gdzie w tęsknocie za Zakopanem, chory i w tragicznych warunkach materialnych dopisał rozdział „Mitu Zakopanego”, znany nam jako zbiór felietonów: Pępek świata. Wspomnienia z Zakopanego. Książka ta, pisana w rozgoryczeniu na emigracji, okrojona przez cenzurę, wydana została w Warszawie w 1960 r., dogłębnie zniekształcając opinię o artyście. Obecne publikacje: zarówno tom I - odtwarzający dzieje twórcy do 1939 r., jak i tom II – omawiający kontekst sztuki polskiej w Zakopanem w latach 1918-1939 ( a trzeba pamiętać, że bywali tam niemal wszyscy wybitni polscy artyści tego czasu) – jest pierwszą próbą odtworzenia jednego z najbardziej zapomnianych, a znakomitych okresów sztuki.

Rafał Malczewski, Wiosna w górach, ok. 1935-1937, Olej, płótno, wł. prywatna

Edycja książkowa przygotowana we współpracy z Muzeum Narodowym w Warszawie, Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem i Muzeum Narodowym w Krakowie, wydana z okazji wystawy pt. „Rafał Malczewski i mit Zakopanego”, prezentowanej:
Muzeum Narodowe w Warszawie, 30 III – 30 VI 2006
Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem, lipiec-październik 2006
Muzeum Narodowe w Krakowie, październik – grudzień 2006,
Muzeum Śląskie w Katowicach, styczeń-marzec 2007.
Muzeum Narodowe w Szczecinie, kwiecień-czerwiec 2007

Publikację można zakupić w twardej lub miękkiej oprawie w gmachu głównym Muzeum Tatrzańskiego przy ulicy Krupówki 10